Podziemne Archiwum Getta Warszawy, tzw. Archiwum Ringelbluma, wpisane na listę UNESCO „Pamięć Świata” jako zabytek światowego dziedzictwa, jest unikalnym zbiorem dokumentów stanowiących jedno najważniejszych świadectw o Zagładzie Żydów polskich. Powstało w listopadzie 1940 r. z inicjatywy historyka dr. Emanuela Ringelbluma i przy udziale utworzonej przez niego organizacji Oneg Szabat (Radość Soboty − od sobotnich spotkań). Grupa ta, licząca kilkanaście osób, podjęła zadanie zbierania i opracowania szeroko pojętej dokumentacji losów Żydów pod okupacją niemiecką. Działalność Oneg Szabat była całkowicie tajna.

 Mieszkańcy getta nic o niej nie wiedzieli. Emanuel Ringelblum i większość twórców Archiwum nie dożyła końca wojny. Ci, który przetrwali, podjęli starania w celu jego odnalezienia. We wrześniu 1946 r. odkopano pierwszą część Archiwum, na drugą natrafiono przypadkiem w grudniu 1950 r. Do dziś nie została odnaleziona trzecia część Archiwum, która miała być ukryta 19 kwietnia 1943 r., ostatniej nocy przed wybuchem powstania w getcie, na terenie warsztatu szczotkarskiego przy ul. Świętojerskiej 34 (dzisiaj teren ambasady chińskiej). Przeważająca część dokumentów, mimo przebywania kilka lat w ziemi, zachowała się w całości. Całe ocalone Archiwum zawiera kilka tysięcy dokumentów (rękopisów, druków, fotografii) liczących w sumie ponad 28 tys. kart. Zgromadzone w Archiwum materiały przeważnie nie mają odpowiedników w innych zapisach archiwalnych na świecie. Nierzadko są ostatnimi świadectwami o życiu, cierpieniu i śmierci pojedynczych osób, ale też całych społeczności z miast i miasteczek rozrzuconych po całej Polsce. Stanowią bezcenne źródło do badań nad Zagładą.

źródło: http://www.jhi.pl